Vajinismus hastalarının çoğunda jinekolojik muayene korkuları, hatta dişçiden korkma, kan görme ve kan aldırmadan korkma gibi değişik korkular vardır. Korkunun en önemli tedavisi üzerine gitmek, yani korku ile yüzleşmektir.
Vajinismus tedavisi öncesi yapılan basit bir jinekolojik değerlendirme vardır ki o da son derece kolay bir uygulamadır.
Vajinismus hastalarına yapılan ilk jinekolojik muayene son derece önemlidir. Muayene sonrasında anatomik (yapısal) bir engelin olup olmadığına bakılır. Ayrıca vajinismusun derecesi saptanır ve buna göre nasıl bir tedavi programı uygulanacağı belirlenir.
Vajinismus probleminde öncelikle basit bir jinekolojik değerlendirme yapılır. Buna muayene diyemiyoruz; jinekolojik muayene değil, yalnızca basit bir jinekolojik değerlendirme dememizin nedeni herhangi bir alet kullanmaksızın, 10-15 saniye süren basit bir gözlemsel inceleme olduğu için.
Vajinismus tedavisi öncesi jinekolojik değerlendirme şarttır. Çünkü bu değerlendirme sonucunda hem hastalığın derecelendirmesi yapılacak ve buna göre uygulanacak tedavi programı belirlenecek, hem de kızlık zarı, vajina yapısı ile ilgili anatomik bir engelin olup olmadığı açıklığa kavuşturulacaktır.
Vajinismus değerlendirmesi sırasında asla en ufak bir ağrı olmaz ve son derece rahat gerçekleşir. Pek çok hasta daha önceki olumsuz jinekolog deneyimlerinden veya arkadaşlarının başından geçen olumsuz muayene tecrübelerinden dolayı bu jinekolojik değerlendirmeden gereksiz yere korkmaktadır. Değerlendirme sonrası ise hastaların ortak düşüncesi hep aynıdır: “bu kadar kolay mıydı, bu muayeneyi günlerdir ne kadar gereksiz yere gözümde büyütmüşüm...”
Vajinismus cinsel birleşme anı geldiğinde kadının kendisini kasması ve ilişkiye engel olması durumudur. Vajinismus hastalarının bir kısmı bacaklarını kapatmakta, elleri veya bacakları ile eşlerini iterek geri çekmekte ve ilişkiyi sonlandırmaktadırlar. Bu durum bir panik atağa benzer ve tamamen refleks olarak ortaya çıkmaktadır. Vajinismus hastalarının jinekolojik muayene olma korkusu da ilişkideki korkuları gibidir. Ancak bu korkuların da çoğu gereksizdir.